مقاله درباره آموزش و پرورش و مشاركت

مقدمه:

توسعه و تعمیق مشاركت از اهم مباحث تعلیم و تربیت معاصر است. بدون تردید آگاهی از نظریات مردم، دانشمندان و دست اندركاران آموزش و پرورش زمینه را برای ارتقاء مشاركت و نظارت مردم در آموزش و پرورش هموار می سازد.

رسیدن به این مهم مستلزم آن است كه مدیران، مجریان و دست اندركاران جهت بهینه سازی تصمیمات و بهبود روش ها و برخورداری از بالاترین بهره وری در ابعاد مادی و معنوی، ضمن بهره گیری از اطلاعات و تجربیات شخصی، خود را از تجربیات ، ابتكارات و عملكرد دیگر نظام های آموزشی كشورهای مختلف كه سیستم مشابه دارند و توفیقاتی یافته اند بی نیاز ندارند. شكی نیست كه تفاوت های فرهنگی ، تاریخی، اجتماعی، اعتقادی و جغرافیایی ملت های مختلف، نظام های آموزش و پرورش متفاوتی را به وجود می آورد و اقتباس یك ساختار، برنامه محتوی و سازمان ویا روش تربیتی از یك كشور بدون توجه به فرهنگ ارزش ها و نیازهای اجتماعی و اقتصادی مربوط به آن اشتباه بزرگی است كه می تواند یكی از عوامل تهدید كننده در جهت انحراف نظام شورایی آموزش و پرورش باشد و باید توجه داشت كه كسب تجربه ها و یافته های دیگران با تقلید كوركورانه متفاوت است و عاقلانه ترین منش، استفاده از بهره برداری از تجربه های دیگران است.

“ اصل آمدن پیغمبر برای آموزش و پرورش بوده است”           امام خمینی (ره)

مفهوم آموزش و پرورش

از آموزش و پرورش تعاریف و تعابیر زیادی شده است. آموزش و پرورش ساز و كار رسمی جامعه برای حفظ و انتقال فرهنگ است. در این مفهوم آموزش و پرورش فراگردی است كه به واسطه آن مجموعه اعتقادات، ارزش ها، هنجارها، دانش و مهارت های جامعه به نسل جدید منتقل می گردد.

ارسطو هدف و نهایت آموزش و پرورش را فهمیدن و اندیشیدن می داند.

افلاطون می گوید از راه تربیت درست، شهروندان باید مردمانی خردمند و منطقی بار آیند آن گاه آنان بی درنگ همه چیزها را به روشنی خواهند دید.

سقراط می گوید آموزش و پرورش باید دانش هایی را كه موجب شكوفا شدن قدرت تفكر انسان می شود در اختیار وی قرار دهد، وی بر این باور است كه آگاهی به راستی، عمل كردن به راستی در پی می آورد.

آموزش و پرورش باید فراگرد باشد كه انسان را از هر وضعی كه دارد به وضعی دیگر برتر بالا برد و «بودن های» محدود را به «شدن های» نامحدود مبدل می سازد.

تعریف مشاركت:

مك گریگو بر این باور است كه «مشاركت فرآیندی است با تفویض اختیار كه با معنای اساسی آن تفاوت اندكی دارد. در حقیقت مشاركت موردی خاص از تفویض اختیار است كه زیر دستان با توجه به مسئولیت خود حق كنترل و انتخاب بیشتری به دست می آورند».

فرهنگ مشاركت:

مشاركت از دیر باز یكی از ابزارهای مهم زندگی انسانی و همواره رو به تكامل بوده است. كانون خانواده بر پایه مشاركت استوار است و هدف های آن از راه مشاركت آسانتر به دست می آید. ادیان الهی و مذاهب گوناگون، مشاركت را زمینه ای برای كوشش های عبادی و سیاسی پیروان خود می دانند و آن را ابزار نیرومند اداری و سیاسی تلقی می كنند.

در روابط انسانی سازمان ها نیز مشاركت وسیله مناسبی برای برانگیختن  افزایش كارآیی كاركنان و تغییر وضع موجود است در مشاركت به فرآیند سهیم شدن افراد در كارها توجه می شود تا همكاری و همیاری برای همه ممكن شود.

آموزش و پروش بنا به رسالت خود فرهنگ ساز مشاركت نیز هست لذا توجه به مشاركت و مدیریت مشاركتی را باید ابتدا از درون خود آغاز كند و سرانجام آن را در جامعه و نهاد های آن گسترش دهد.